Bron: WETENSCHAPPELIJK
Hoe blijven mensen gezond ondanks stressvolle levenservaringen?
Sommige mensen zijn kwetsbaarder voor trauma’s dan anderen. De sleutelfactor die bepaalt of je gezond blijft ondanks allerlei stressvolle levenservaringen zoals verlies, echtscheiding en andere traumatische gebeurtenissen, is de coherentie in iemands systeem.
Coherentie is “de mate waarin iemand zichzelf kan blijven onder druk” (Aaron Antonovsky) of ook de mate waarin iemand niet overweldigd wordt door wat er gebeurt.
Er zijn drie factoren die tot de mate van coherentie bijdragen:
- Begrijpbaarheid (het vermogen om te begrijpen wat er gebeurt): Mensen die beter begrijpen hoe het leven werkt, zijn beter in staat om met moeilijke situaties in hun leven om te gaan.
- Beheersbaarheid (het vermogen om emoties en gedrag onder controle te houden): Mensen die problemen kunnen oplossen en om hulp vragen, weten ook wanneer ze moeten herstellen en afstand moeten nemen van de stressfactoren.
- Zingeving (zin van het leven): Mensen die een “reden om te leven” hebben, hebben een grotere wil om te leven en zullen problemen eerder zien als uitdagingen en momenten van groei (growth mindset).
Mensen met een hoge mate van coherentie zoeken naar redelijke oplossingen of naar hulp; mensen die innerlijk incoherent zijn, handelen chaotisch (fight or flight) of verstarren (freeze).
Je mindset bepaalt of je ontvankelijker bent voor een trauma. Een trauma kan emotionele belemmeringen opwerpen, zelfs tientallen jaren later. Dat komt omdat je na het trauma jezelf en je overtuigingen over “wie je bent” verbindt met de emoties die het trauma in je losmaakt.
Kan je verslaafd raken aan een trauma?
Door traumatische ervaringen komen stresshormonen (cortisol) vrij die je in “vluchtmodus” zetten. Je kan verslaafd raken aan die hormonen alsof ze drugs zijn – in zekere zin zijn ze dat ook.
Wanneer je meerdere ervaringen hebt die dezelfde emotie triggeren, raak je niet alleen vertrouwd met de emotie als een overtuiging van het “zelf”, maar raak je ook verslaafd aan het hormoon dat je lichaam op dat moment vrijgeeft. Je zoekt of creëert vervolgens onbewust meer ervaringen in je leven waarbij je die emotie opnieuw triggert.
Als je als kind regelmatig gevoelens van schuld of schaamte ervaart, kan je die aan je identiteit hechten en op volwassen leeftijd ervaringen zoeken waarbij je die gevoelens opnieuw kan voelen.
Hoewel die emoties geen “feel good”toestanden zijn, heb je ze met je identiteit geassocieerd. Daarom geloof je dat die emoties een integrerend deel van je wezen zijn.
Hoe kunnen etherische oliën bij een trauma helpen?
Etherische oliën hebben een directe invloed op het limbische systeem van je hersenen. Onderzoekers hebben aangetoond hoe aroma’s de hersenen doen reageren. Ze activeren de hypothalamus, de hypofyse, de hormonen in je lichaam en het limbische systeem.
Het limbische systeem verbindt je linker- en rechterhersenhelft en de centra van het vrijwillige en onwillekeurige zenuwstelsel. Dat systeem is vaak ontregeld na een trauma. Geuren worden verwerkt in het limbische systeem, evolutionair gezien het oudste deel van de hersenen. Het limbische systeem herbergt onze emoties, seksuele gevoelens, geheugen en leerfuncties. Het herbergt ook de amygdala. Dat is het deel van je hersenen dat je vecht- en vluchtreactie activeert. Wanneer mensen getraumatiseerd zijn, is dat het deel van de hersenen dat het meest wordt aangetast.
Etherische oliën zijn een katalysator voor genezing vanuit een geest-lichaam energetisch perspectief. De oliën op zichzelf zijn niet in staat om je trauma voor je op te lossen. Dat werk ligt in je eigen handen!
Soorten traumatherapie
PSYCHOTHERAPIE
Psychotherapie, ook wel gesprekstherapie genoemd, geeft je de mogelijkheid om over je trauma te praten en je genezingsproces te doorlopen. Het is belangrijk om de juiste therapeut te vinden omdat je met die persoon een vertrouwensrelatie kan opbouwen. Zo kan je je openstellen en je verhaal delen. Therapie is vermoeiend en het is normaal dat je je direct na de therapie slechter voelt. De sessie moet als het ware aanvoelen alsof je van een intensieve training aan het herstellen bent. Etherische oliën kunnen een waardevolle hulp zijn om daarmee om te gaan.
COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE
CGT is een vorm van gedragstherapie. Je leert gedragingen en attitudes te herkennen die een negatieve invloed op je leven hebben. Je vervangt die negatieve attitudes door positieve en je kan die nieuwe vaardigheden dan in je dagelijkse leven toepassen.
Als je tijdens de therapie een positieve gemoedstoestand hebt bereikt, kan die toestand geassocieerd worden met de geur van een bepaalde etherische olie. Tussen de sessies door kan de geur je helpen om met stressvolle situaties om te gaan.
COGNITIEVE VERWERKINGSTHERAPIE
CPT is vaak de eerste keuze om een trauma te behandelen, vooral bij langetermijneffecten van jeugdtrauma’s bij volwassenen. Net als CGT helpt CPT je om nieuwe, positievere manieren te ontdekken om met traumagerelateerde overtuigingen en emoties om te gaan. Die nieuwe manieren kunnen opnieuw worden geïntegreerd met behulp van etherische oliën.
DIALECTISCHE GEDRAGSTHERAPIE
Net als andere vormen van traumatherapie is dialectische gedragstherapie gericht op emoties beter reguleren. De vorm van therapie is effectief gebleken bij mensen met zelfmoordgedachten. De methode helpt je nieuwe vaardigheden aan te leren die ongezond gedrag veranderen.
EYE MOVEMENT DESENSITISATION AND REPROCESSING (EMDR)
In EMDR-therapie concentreer je je op je trauma terwijl je visueel gestimuleerd wordt. Gedachten, gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen worden geactiveerd terwijl de stimulatie helpt om je emoties en fysiologische reacties op het trauma te verminderen. Negatieve gedachten die met het trauma verband houden, kunnen dan worden verwerkt met positieve en accepterende overtuigingen. Ook hier kunnen etherische oliën heel goed ondersteunend gebruikt worden.
GROEPSTHERAPIE
Groepstherapie is nuttig omdat die laat zien dat je niet alleen bent met je problemen. In een ondersteunende en veilige omgeving vinden groepsleden het makkelijker om hun verhaal te vertellen en anderen te helpen om hun trauma te verwerken. Een diffuser met passende etherische oliën in de therapieruimte kan worden ingezet om een kalme en aangename sfeer te creëren.
BRAINSPOTTING
Brainspottingtherapie brengt trauma’s, negatieve emoties en fysieke pijn aan het licht. Een therapeut richt jouw blik met een pointer. De richting waarin je kijkt kan je gevoelens beïnvloeden. Brainspotting helpt je triggers voor traumatische herinneringen of negatieve emoties te identificeren en kan heel goed ondersteund worden met aromatherapie.
COMPLEMENTAIRE & ALTERNATIEVE GENEESWIJZEN VOOR EEN TRAUMA
CAM-therapieën hebben bijzonder sterke punten: ze vergen minder gesprekken en onthullingen dan psychotherapie en dragen niet de risico’s van bijwerkingen als farmaceutische benaderingen.
Enkele voorbeelden zijn:
- acupunctuur
- ademhalingsoefeningen
- meditatie
- ontspanning
- progressieve ontspanningstechnieken
- tai chi
- yoga
- therapie met dieren
- slimme supplementatie
Ondersteunende etherische oliën
Etherische oliën kunnen worden gebruikt om je genezingsproces te ondersteunen en zelfgenezing te bevorderen. Speciale oliemengsels en oliën op specifieke punten (acupunctuurpunten) op je lichaam aanbrengen, helpen om je zenuwstelsel te kalmeren en je energie te harmoniseren.
- Bergamot: Bergamot is al sinds tijden in gebruik als een aanvulling bij therapieën om angst en vrees te verlichten. De stof heeft een reinigend effect op vastzittende gevoelens en beperkende geloofssystemen, wekt een gevoel van hoop op en moedigt aan om je gevoelens met anderen te delen.
- Tangerine: Van etherische olie met tangerine is in studies aangetoond dat die kalmerende en angstverlichtende eigenschappen heeft. De olie kan de donkerste stemmingen transformeren en nodigt uit tot vreugde en spontaniteit van je kindertijd herbeleven.
- Rose (roos): Rozenolie is een van de populairste etherische oliën die therapeuten ter ondersteuning gebruiken bij de behandeling van angst, verdriet, paniekaanvallen, shock en depressie.
- Roman chamomile (Roomse kamille): Kamille kan worden gebruikt als aanvulling op therapieën die angst, bezorgdheid, prikkelbaarheid en depressie behandelen. De stof kan gevoelens van innerlijke vrede en tevredenheid doen toenemen. Bovendien helpt die om je los te maken van zinloze activiteiten die je leven vullen, zodat je je meer op bevredigend werk kan richten.
- Clary sage (scharlei): Clary sage helpt je emoties te kalmeren na een uitbarsting van woede. De stof geeft moed om de waarheid te zien en moedigt aan om open te blijven staan voor nieuwe ideeën en perspectieven.
- Sandalwood (sandelhout): Sandalwood helpt bij allerlei ontspanningstechnieken zoals meditatie, mindfulness en gebed. Het hout wordt al sinds de oudheid gebruikt vanwege zijn krachtige vermogen om de geest te kalmeren. Het kan je huidige geloofssysteem overstijgen.
- Vetiver: Als een aardende olie kan Vetiver je meer geworteld in het leven laten voelen. De stof is ondersteunend voor alle soorten van zelfbewustzijnswerk.
- Lemongrass (citroengras): Lemongrass stelt je in staat om vooruit te gaan, verandering te accepteren en je voor je genezing in te zetten.
- Ylang Ylang: Ylang Ylang laat je dingen vanuit je hart verwerken en emotionele trauma’s helen. Zo kan je verbinding maken met een bron van vreugde die van binnenuit komt.
- Geranium: Geranium doet je je vertrouwen in de wereld en in anderen terugwinnen. De stof herstelt het vertrouwen in het leven en in de goedheid van anderen.
- Lavender (Lavendel): Lavendel bestrijdt de angst om gezien en gehoord te worden. Lavendel helpt bij het vermogen om eerlijk en open te communiceren.
- Black pepper (kardemom): Door je masker af te zetten en te proberen gevoelens en gedragingen te begrijpen, laat je je ware gedachten en emoties naar boven komen en laat je de stroom van groei op gang komen. Black pepper wordt ook gebruikt om het verlangen naar verslavende middelen te verminderen
- Frankincense (wierook): Zodra je je met je waarheid kan verbinden, kan je je ware doel in de wereld omarmen en je daardoor niet langer door je ego laten leiden.
- Juniper Berry (jeneverbes): Jeneverbes is vooral nuttig wanneer je je verzet tegen de diepe zielsduik die voor genezing nodig is. In plaats van weg te lopen of je voor het onbekende te verstoppen, helpt Juniper Berry om dieper te graven en een levensles te leren.
Hoe gebruik je etherische oliën ter ondersteuning van traumatherapie?
- Kalmeer je lichaam: Om de stressrespons van je lichaam te kalmeren en de parasympathische toestand van “rest & digest” te activeren, breng je een druppel etherische olie aan op je schedelbasis, boven je hart, aan de binnenkant van je polsen en achter je oren.
- Laat emoties los: Om emoties los te maken, breng je etherische olie aan op je kleine teen of de buitenkant van je voet (vanaf de enkel tot aan de teen).
- Verminder stress: De bijnieren geven de stresshormonen cortisol en adrenaline af. Om je lichaam weer in evenwicht te brengen en vrijgekomen stresshormonen te kalmeren, breng je etherische olie aan op je bijnieren (op je rug, één vuist vanaf je onderste rib naar boven toe).
- Verbeter je slaapritme: Ernstige schrikreacties kunnen je circadiaanse ritme en je slaap verstoren. Daardoor kan je je “tired and wired” voelen. Om je slaap te verbeteren, kan je etherische oliën aanbrengen op je kruin, de achterkant van je schedel en boven je oren.
- Gevoel van veiligheid: De nieren worden traditioneel beschouwd als de zetel van moed en wilskracht. Om angst te verminderen en gevoelens van veiligheid, kracht en moed te bevorderen, worden etherische oliën op de nierstreek aangebracht.
- Sfeer van ontspanning & genezing: Gebruik etherische oliën in je diffuser wanneer je een kalmerende sfeer wil creëren.
- Ondersteun je lichaam: Gebruik etherische oliën in veggiecapsules als een smart supplement. Raadpleeg altijd eerst een specialist in etherische oliën voor advies.
Wat kun je doen om meer vrede in je leven te creëren?
Er zijn een paar eenvoudige dingen die je al in je leven kan implementeren om meer vrede te creëren:
- Maak contact met de natuur: Maak een wandeling in het bos (bosbaden) en laat elke dag natuurlijk licht op je huid vallen.
- Zet het volume zachter: Je systeem is al overbelast; vermijd onnodige prikkels.
- Knuffel & omarm: Knuffel je dierbaren en aai je huisdieren om endorfine en oxytocine vrij te maken.
- Aarden: Gebruik een verzwaarde deken, loop op blote voeten.
- Vrije tijd: Neem tijd voor zelfzorg, kies activiteiten die je ziel voeden.
- Shake it off: Beweeg je lichaam om opgekropte energie af te schudden, bv. door te dansen, op een trampoline te springen of te joggen.
- Koudetherapie: Koude douches of ijsbaden verhogen het zelfherstellende vermogen van je lichaam.
- Gezond eten: Je hebt volledige controle over je levensenergie.
- Goed slapen: Slaap acht uur om je lichaam tijd te geven om te rusten en te genezen.
Je zal ervaren dat vrede creëren geen lineair genezingsproces is, maar eerder een hobbelige weg met ups en downs. Het is belangrijk dat je een gevoel van veiligheid voor jezelf creëert terwijl je leert om met je gevoelens om te gaan. Creëer voldoende ruimte en tijd om te rouwen om de verliezen die met je trauma gepaard gaan. Als je een nieuw zelfbesef ontwikkelt en jezelf opnieuw definieert, zal je de nodige stappen zetten op weg naar zelfbeschikking en een vrij leven. Je verdient het. Je bent het waard.